Het ontstaan van G-tennis bij ATV de Hertenkamp
Bij ATV de Hertenkamp wordt sinds 2009 G-tennis gespeeld, maar weinigen weten hoe dit tot stand is gekomen.
Terugkijkend in de historie zouden we kunnen beginnen bij de initiatieven tot de organisatie van ‘aangepaste sporten’ binnen de gemeente Assen.
Daarin vervulde dokter Harm Wiegman in 1959 een zeer vooraanstaande rol. Hij was de grote stimulator van de oprichting van de ‘Invaliden Sportclub Drenthe’, het latere ‘Sportclub Bartje’. Als huisarts in Assen kwam Wiegman (1920-2005) in de jaren ’50 in aanraking met mensen met een handicap. Zijn motto was: ‘kijk niet naar wat je niet (meer) kunt, maar maak gebruik van je restcapaciteiten’. Wiegman was voormalig arts in het leger en bij het Rode Kruis, daarna arts bij de sociale werkvoorziening. Hij heeft jarenlang betrokkenheid gehad bij de gehandicaptensport in Drenthe, maar ook in de rest van Nederland. Meer dan vermeldenswaardig was de grote inzet van Wiegman om de ‘Wereldspelen voor Gehandicapten’ in 1990 in Assen georganiseerd te krijgen, hetgeen ook lukte.
Organisatorisch stond Assen daarmee, qua schaal en impact, aan de mondiale top wat betreft het aanbieden van een internationaal sportevenement voor mensen met een handicap.
In de jaren daaropvolgend werden in Drenthe iedere twee jaar het ‘Open NK atletiek voor gehandicapten’ georganiseerd. De infrastructuur en opgebouwde expertise op het terrein van gehandicaptensport waren voor Assen de basis om tevens in 2003 het ‘Europees Kampioenschap Atletiek voor gehandicapten’ en in 2006 het ‘Wereld Kampioenschap Atletiek voor gehandicapten’ te faciliteren.
De gemeente Assen had nog meer ambitie richting aangepaste sporten, en stelde zich kandidaat voor de organisatie van de Nationale Special Olympics 2010; een groots sportevenement met wedstrijden voor mensen met een verstandelijke beperking. In het bijbehorende Asser ‘bidbook’ stonden eind 2007 tal van intentieverklaringen van ondersteunende sportverenigingen, waaronder ook die van ATV de Hertenkamp.
In diezelfde tijdsfase, maar nog voordat bekend werd dat deze NSO-2010 werd toegewezen aan 11 Noord-Limburgse gemeenten, deed de gemeente een oproep aan de Asser sportverenigingen om verantwoordelijkheid te nemen en de toegankelijkheid, en het sportaanbod, voor mensen met een beperking structureel te vergroten.
Sport werd, naast de gezondheidskundige, sociale en maatschappelijke aspecten, ook gezien als mogelijkheid tot een betere participatie en integratie van de kwetsbaarste groepen in de Asser samenleving.
De gemeente hield bijeenkomsten met bestuursleden van de lokale sportverenigingen m.b.t. het aanbieden van ‘aangepaste sporten’.
Toenmalig Hertenkamp voorzitter Harry Venema reageerde enthousiast en formeerde voorjaar 2008 een projectgroep om de haalbaarheid van het aanbieden van georganiseerd ‘aangepast tennis’ te onderzoeken. Deze projectgroep bestond uit Roel Borstlap (voormalig kinderarts, werkzaam bij de Stichting Downsyndroom), Dik Paul (werkzaam als commercieel adviseur bij een energiebedrijf), Jorinde Hofstra (orthopedagoog bij Talant, een instelling met zorgaanbod voor mensen met verstandelijke beperking) en Chris Vegter (hoofd basisschool).
Roel Borstlap
De werkgroep inventariseerde alle relevante zaken op het gebied van ‘aangepaste sport’. Als zodanig werd gekeken naar doelgroepen, draagvlak, animo, begeleiding, regelgeving, kosten, en subsidies. En er werd overlegd met ervaringsdeskundigen bij onder meer scholen voor speciaal onderwijs, zorginstellingen, zorgverleners, Sport Drenthe, MEE Drenthe, de KNLTB, en de gemeente Assen. Ook werd contact opgenomen met tennisverenigingen waar reeds aangepaste sport werd aangeboden, en werden de tenniswedstrijden bij de Special Olympics in Amsterdam bezocht.
Het methodologische programma ‘Clubkoers’ werd initieel gebruikt als ondersteuning om te komen tot een procesmatig projectplan, maar na enige tijd afgestoten.
G-tennis ontsproot ooit eind jaren ’90 middels lokale initiatieven, o.a. door vraag vanuit zorginstellingen. In 2008 stond G-tennis nog steeds in de kinderschoenen. Bij de KNLTB bestond rolstoeltennis, maar G-tennis was nog geen formeel beleidsonderdeel. Het was niet wijdverbreid, en zeker niet in Noord-Nederland. G-tennis werd met een kleine 200 deelnemers gespeeld bij 11 verenigingen, voornamelijk in Noord- en Zuid-Holland, Brabant, en Limburg. Alle met relatief kleine groepjes, veelal 1 uur per week trainend/spelend met hulp van vrijwilligers.
Er waren onderlinge wedstrijden tussen verenigingen, en vanaf 2003 zelfs Nederlandse Kampioenschappen. Hoewel G-tennis overal werd geaccepteerd was de sociale integratie miniem te noemen.
Contributies en lesgeld varieerden van gratis tot volledige betaling ervan.
Het (relatieve) spelpeil was laag, maar daarentegen was het enthousiasme van deelnemers enorm groot.
Al vrij snel besloot de werkgroep om alleen in te zetten op G-tennis.
Dit omdat rolstoeltennissers (‘rollers’) reeds hun plek bleken te hebben gevonden in de regio en er geen behoefte was aan uitbreiding van de mogelijkheden, mede door het risico van versnippering.
Daartegenover stond dat in de wijde omgeving geen gestructureerd aanbod was van G-tennis, terwijl daar wel vraag naar bleek te zijn.
Ook zag de werkgroep af van de mogelijkheid om, via Gehandicaptensport Nederland (het kennisportaal voor mensen met een beperking, en met de doelstelling dat lichamelijk en verstandelijk gehandicapten volledig kunnen integreren in verenigingen), cursussen tot begeleider van verstandelijk gehandicapten te volgen.
Voorjaar 2009 presenteerde de werkgroep haar plannen op de algemene (voorjaars) ledenvergadering:
- Een ‘Open Dag’ als try-out
- Aanbod van G-tennis voor een groep, met lichte/matige beperking, van minimaal 4 en maximaal 12 personen; leeftijd vanaf 10 jaar
- Lessen o.l.v. een creatieve trainer, met assistentie door vrijwilligers
- Gereduceerd les-tarief; dit door sponsoring, subsidies, en donaties
- Na het 1e (start)jaar volledige contributie verschuldigd bij gebruik van de banen en/of faciliteiten buiten/naast de lessen
- Baanreservering; 1x per week 2 banen gedurende 1 uur
- Nastreving van volledige integratie van G-tennissers bij alle verenigingsactiviteiten
De ledenvergadering toonde haar maatschappelijke betrokkenheid, en ging akkoord. Dit draagvlak, tezamen met de toegezegde ‘waarderings’-subsidie van €770,- door de gemeente Assen, gaf de werkgroep de vereiste basis om de Open Dag te kunnen organiseren.
Vanuit zorginstellingen in Assen was belangstelling getoond, Tennisschool Jack Liewes zegde volledige medewerking toe, en enige vrijwilligers boden ondersteuning aan.
Als eerste vereniging in Noord-Nederland liet ATV de Hertenkamp belangstellenden tijdens die Open Dag op 29 maart 2009 kennismaken met G-tennis.
Via diverse kanalen waren uitnodigingen verstuurd naar (o.m.) zorginstellingen, scholen, en tennisverenigingen in de 3 noordelijke KNLTB-districten. Ook lokale media verzorgde publiciteit. Helaas moest Sjeng Schalken, als ambassadeur gehandicaptentennis, zijn medewerking afzeggen.
Open Dag G-tennis 29 maart 2009
Er kwamen 10 G-tennissers opdraven, tezamen met hun familie en/of zorgbegeleiders.
Jack had een aantrekkelijk programma voor deze nieuwkomers, met proeflessen en verscheidene basale spel- en behendigheidsactiviteiten. Samen met de leden van de werkgroep assisteerden Bonnie Carabain, Cia van Vroonhoven, Ria Smit, en Bert Heikens als vrijwilligers.
En G-tennissers (met Downsyndroom) van Tachys uit Nijmegen gaven een indrukwekkende tennisdemonstratie.
De Open Dag was een succes, en resulteerde in 5 aanmeldingen voor een vervolg.
Opnames RTVDrenthe Open Dag G-tennis 29 maart 2009
Het begin was er. De werkgroep kon terugkijken op een geslaagde opzet.